تحول در سیاست ایران: زمان تغییر در رویکردهای اصلاح‌طلبی و اصول‌گرایی

امروز بیش از هر زمان دیگری، مردم ایران نیاز به راهکارهایی مبتنی بر صداقت، واقع‌گرایی و شفافیت دارند. برای مقابله با بحران‌ها و چالش‌های موجود، جریانات سیاسی باید رویکردهای خود را با توجه به واقعیت‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی به‌روز کنند و از شعارهایی که در عمل به نتیجه نمی‌رسند، فاصله بگیرند. این فرآیند تنها از طریق گفتگو و مشارکت گسترده‌تر مردم ممکن است، به‌طوری که نه تنها اصلاحات ساختاری، بلکه ایجاد یک فضای اعتماد و همگرایی در کشور به وقوع بپیوندد.

مردم ایران طی سال‌های گذشته شاهد فراز و نشیب‌های بسیاری در عرصه سیاسی کشور بوده‌اند. سیاست‌های دوگانه اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان، که معمولاً بر سر مسائل کلیدی کشور به رقابت پرداخته‌اند، به‌طور فزاینده‌ای به بن‌بست‌هایی برخورد کرده است که نه‌تنها موجب کاهش اعتماد عمومی به این جریان‌ها شده، بلکه بسیاری از شهروندان را از مشارکت فعال در فرآیندهای سیاسی بی‌انگیزه ساخته است. در این فضا، زمان آن فرا رسیده است که سیاستمداران و احزاب، رویکردهای جدید و هم‌سو با نیازهای واقعی جامعه را در پیش بگیرند.

۱. نقد جریان‌های سیاسی موجود

اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان به‌طور مداوم در دهه‌های گذشته در عرصه سیاسی ایران حضور داشته‌اند و در بسیاری از مقاطع تاریخی، هرکدام با شعارهای خاص خود، مردم را به سمت آرمان‌های متفاوتی هدایت کرده‌اند. اصلاح‌طلبان معمولاً بر ضرورت تغییرات تدریجی و اصلاحات درون‌سیستمی تأکید کرده‌اند، در حالی که اصول‌گرایان، با دیدگاهی محافظه‌کارانه‌تر، بیشتر بر حفظ ساختارهای موجود و تکمیل روندهای انقلابی تأکید دارند.

با این حال، این دو جریان در عمل نتوانسته‌اند راه‌حلی عملی و اثربخش برای بسیاری از مشکلات ساختاری و اقتصادی کشور ارائه دهند. اختلافات و درگیری‌های سیاسی بین این دو جریان، نه تنها نتایج ملموسی برای حل بحران‌های اقتصادی و اجتماعی نداشته، بلکه باعث ایجاد بی‌اعتمادی عمومی و ضعف در فرآیندهای تصمیم‌گیری نیز شده است.

۲. بحران اعتماد عمومی

در شرایط کنونی، شاهد نوعی شکاف عمیق بین مردم و نخبگان سیاسی هستیم. مردم از تکرار شعارهای یکسان و عدم تحقق وعده‌های انتخاباتی خسته شده‌اند. این وضعیت به یک بحران اعتماد عمومی تبدیل شده است؛ بحرانی که در آن بسیاری از شهروندان احساس می‌کنند که بین تصمیمات سیاسی و نیازهای واقعی جامعه فاصله‌ای عمیق وجود دارد. در این فضا، نیروهای سیاسی باید به دنبال الگوهایی نوین باشند که علاوه بر رفع مشکلات ساختاری، به افزایش اعتماد عمومی کمک کند.

۳. نیاز به گفتمان جدید

برای تغییر شرایط موجود، نیاز است که گفتمان سیاسی کشور متحول شود. این تحول نه به معنای رد کامل اصلاح‌طلبی یا اصول‌گرایی، بلکه به معنای یافتن راهکارهایی جامع، کارآمد و متناسب با واقعیت‌های اقتصادی و اجتماعی است. سیاست‌مداران باید از دایره‌ معادلات سیاسی بسته فراتر رفته و به جای رویکردهای احساسی و مقطعی، سیاست‌هایی مبتنی بر تحلیل‌های علمی و دقیق از شرایط کنونی کشور ارائه دهند.

توصیه‌ها برای آینده: ۱. توجه به مسائل اقتصادی: بحران‌های اقتصادی یکی از دلایل اصلی نارضایتی عمومی است. هر دو جریان باید در این زمینه رویکردهای عملیاتی‌تری اتخاذ کنند. ۲. توسعه دیالوگ ملی: زمان آن رسیده است که دیگر تنها در جبهه‌های سیاسی بازی نکرده، بلکه فضای گفت‌وگو و تفاهم میان همه گروه‌ها و مردم ایجاد شود. ۳. تقویت نهادهای مدنی: باید به‌جای وابستگی صرف به احزاب سیاسی، نهادهای مدنی و تشکل‌های مردمی را تقویت کرد تا جامعه خود را از بن‌بست‌های سیاسی خارج کند.