اقتدارِ آگاهانه یا مدیریت مبتنی بر ترس؟ مرز باریک میان رهبری و سلطه

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی عصر زنگی ، در نظام‌های سازمانی موفق، رابطه میان مدیر و کارمند تنها یک ارتباط سلسله‌مراتبی نیست، بلکه نوعی همکاری متعهدانه در راستای اهداف مشترک سازمان است. احترام به مقام بالاتر، بخشی از نظم حرفه‌ای است، اما زمانی که این احترام به ترس از اظهارنظر تبدیل شود، دیگر نه تنها کارکرد مثبت خود را از دست می‌دهد، بلکه به مانعی برای پویایی و تعالی سازمان بدل می‌شود.

سازمانی که در آن کارمندان از بیان دیدگاه‌های تخصصی خود، حتی در حیطه مسئولیت‌های مستقیم‌شان، بیم دارند، در واقع با یک بحران خاموش اما عمیق مواجه است: بحران رهبری. در چنین محیطی، کارکنان به جای مشارکت فعال و تصمیم‌سازی آگاهانه، صرفاً به مجریان بی‌چون‌وچرای دستوراتی تبدیل می‌شوند که گاه با منطق حرفه‌ای آن‌ها در تضاد است.

مدیری که اقتدار خود را با ایجاد فضای بسته و سرکوب نظرات حفظ می‌کند، نه رهبر است و نه مدیر تحول‌گرا؛ بلکه تنها مراقب یک ساختار ایستا و آسیب‌پذیر است. در مقابل، مدیرانی که فضای گفت‌وگوی آزاد، نقد مسئولانه و اظهار نظر مبتنی بر تخصص را تشویق می‌کنند، نه تنها از سرمایه فکری سازمان بهره‌مند می‌شوند، بلکه بستری برای رشد واقعی فراهم می‌آورند.

بی‌تردید، «شهامت شنیدن»، یکی از ویژگی‌های کلیدی رهبری اصیل است. مدیری که به کارکنان خود تنها به‌عنوان زیردستانی فرمان‌پذیر نگاه می‌کند، فرصت بهره‌برداری از خِرد جمعی را از خود و سازمانش سلب کرده است. اما مدیری که به اظهارنظر در چارچوب مسئولیت، به چشم تعهد حرفه‌ای می‌نگرد، سازمانی خواهد ساخت که در آن تصمیمات، هوشمندانه‌تر، مشارکت‌ها عمیق‌تر، و نتایج پایدارتر خواهد بود.

در دنیای امروز، مدیریت دیگر هنر صدور فرمان نیست؛ بلکه توانایی خلق فضایی‌ست که در آن، ترس جای خود را به اعتماد، و سکوت جای خود را به مشارکت دهد. سازمانی که در آن صداقت قربانی مصلحت شود، دیر یا زود، توان رقابت و نوآوری را از دست خواهد داد.