حکایت دروغگویی از کتاب کلیله و دمنه

بازرگان فقیری بود که قصد سفر داشت. تنها داشته ی او صد من آهن بود که به رسم امانت در خانه دوستش گذاشت و رفت ولی دوستش پس از فروختن این امانت، پولش را خرج کرد. یک روز، بازرگان به قصد طلب آهن به خانه ی دوستش رفت. مرد گفت:در انبار خانه ام از آهن هایت مراقبت می کردم، ولی موشی در آن جا زندگی میکرد و من وقتی متوجه شدم که موش، تمام آن ها را خورده بود. بازرگان گفت:راست می گویی! موش، آهن را خیلی دوست دارد و دندانهایش توانایی خوردن آن را دارد. دوستش با خوش‌حالی فکر کرد که بازرگان از آهن هایش دل کنده و قانع شده است. پس گفت:امروز، مهمان من باش.

بازرگان گفت:فردا می آیم. بازرگان از خانه ی دوستش رفت و پسر مرد را سر کوچه با خود برد و پنهان کرد. در جستجوی پسر رفتند اما آن را پیدا نکردند. پس در شهر، ندا دادند. بازرگان گفت:من عقابی را دیدم که کودکی را با خود حمل میکرد. مرد فریاد زد که چنین چیزی غیر ممکن است، چگونه می گویی عقاب، کودکی را با خود میبرد؟ بازرگان خندید و گفت:وقتی که یک موش بتواند در شهری، صد من آهن بخورد؛ توقع داری که یک عقاب نتواند کودکی بیست کیلویی را بگیرد؟ مرد که از قصه باخبر شد، گفت:آری موش نخورده است! پسرم را به من بازگردان و آهن هایت را پس بگیر. هیچ چیز بدتر از آن نیست که در هنگام عمل، سرافکنده و خجل و در هنگام سخن، کریم و بخشنده باشی.